Montefoscoli: biologische landbouw in Toscane
Toscane. Prachtige lanen omzoomd met cipressen, glooiende heuvels, oude dorpjes, traditionele smaken en geuren.
Montefoscoli is een klein dorpje in de gemeente Palaia, dat behoord tot de streek Valdera in de provincie van Pisa.
In de buurt staat Pontedera, de stad waar de beroemde Vespa scooters van Piaggio worden geproduceerd.
In de afgelopen jaren wist de scooterfabriek maar net het hoofd boven water te houden. Veel jonge mensen besloten daarom niet in de Piaggiofabriek te gaan werken, maar met veel toewijding het land van hun grootouders over te nemen.
De lokale overheid stond open voor een nieuwe ontwikkeling en wist goed in te spelen op de verschillende behoeftes, verwachtingen en mogelijkheden. Zo ontstond er een transformatie van verloren grond in prachtige landbouw.
The Società Agricola Fondi Rustici (S.A.F.R.) Montefoscoli is een 600 hectare grote boerderij, midden in de provincie Pisa. De provinciale autoriteiten hebben deze grond gekocht om het gebied in zijn geheel te behouden. Op deze boerderij wordt wijn, olijfolie en graan geproduceerd.
“We willen het gebied behouden in zijn oorspronkelijke staat” zegt Alberto Mariannelli, Directeur S.A.F.R. Montefoscoli. “We willen alle gebouwen herstellen en wat eens een bloeiende stad van onze provincie was, weer nieuw leven inblazen”.
De laatste zeven jaar heeft Alberto Mariannelli traditie en innovatie samen weten te voegen. Dankzij de kennis, ervaring en samenwerking van zijn medewerkers en een werkgroep van specialisten op het gebied van landbouw en administratie. Dit heeft tot indrukwekkende resultaten geleid en het verkrijgen van nationale en internationale erkenning.
De sleutel van het succes van dit managementmodel ligt in het op traditionele wijze runnen van een boerderij en deze om te vormen van conventionele naar biologische landbouw.
Dit is een complex proces, maar het vormde de basis voor de aankoop van het landgoed door de provincie Pisa.
“Pisa is erg belangrijk in Toscane” zegt Andrea Pieroni, President Provincie Pisa. “Een gebied met grote historische en culturele waarden, denk aan de schoonheid van het landschap, de industrie en de wetenschap. Ik voel me verbonden met dit gebied, het is het land waar ik woon en altijd al gewoond heb”.
De omgeving van Valdera ontwaakt en neemt een leidende rol, in een serie van kleine maar belangrijke hedendaagse verhalen, van de productie van kwaliteit tot aan de verbetering van landelijke en natuurlijke hulpbronnen en het restylen en herinrichten van gebouwen en diensten.
Dit is een verhaal dat begon met een weddenschap, bedacht door de mensen die werken op het landgoed van deze boerderij in Montefoscoli. Het leek onmogelijk, maar ze kregen uiteindelijk internationale erkenning voor het ontwerpen en beheren van deze traditionele en moderne boerderij.
“De weddenschap is gewonnen” zegt Mauro Rossi, de Agronoom van S.A.F.R. Montefoscoli. “De kwaliteit is niet aangetast ondanks de overgang van conventionele naar biologische landbouw. Dit maakt me trots op het werk dat ik doe. Voor dit werk heb je passie nodig. Als de resultaten zo goed zijn, kan je de offers en de verloren uren in de velden snel vergeten”.
Dankzij het succesvolle managementmodel is in zes jaar tijd de oppervlakte toegenomen van 19 tot 32 hectare. De hoeveelheid geproduceerde druiven is verdubbeld van ongeveer 1000 tot meer dan 2000 kwintalen. Een opmerkelijke prestatie, dankzij de overgang van traditionele landbouw naar biologische landbouw.
Dit is een mooi bewijs van de effectiviteit van dit systeem.
De hoogte van de olieproductie is ook indrukwekkend.
Bijna 26 hectare olijfgaarden is een groot gebied waar 100% biologische olijven worden geteeld. Er worden geen bestrijdingsmiddelen gebruikt. Ongedierte zoals de olijf fruitvlieg kan tot zeer ernstige schade aan het gewas leiden. Als je biologische landbouw beoefent, dan is het gebruik van eenvoudig maar zeer effectief gereedschap in de bestrijding van ongedierte van groot belang.
“De Tignoletta is een kleine vlinder, net als een mot, die de wijngaarden aanvalt” vertelt “little” Andrea Del Francia, medewerker van S.A.F.R. Montefoscoli en onze geweldige gids op deze reis. “Met behulp van een gereedschap controleren we de wijnstok. Deze val moet eens in de zoveel tijd worden gecontroleerd. Afhankelijk van het aantal gevangen vlinders, bepalen we het juiste moment om de druif te beschermen”.
“Toen ik voor het eerst in Montefoscoli kwam om te werken, dacht ik dat het gewoon een bureaucratische baan zou zijn” zegt Directeur Alberto Mariannelli. “Al die tijd is budgetcontrole belangrijk geweest, maar plotseling ontwikkelde ik een liefde, een diepe liefde voor dit land en voor deze producten. Vooral bij de geboorte van ons ‘eerste kind’, onze Asopardo wijn. We houden de eerste fles, die we produceerden verborgen als een ware schat, diep onder de grond in onze kelders, als herinnering aan een verbintenis, die nog elke dag verbeterd wordt”.
“Dit is een gebied dat het verdient om gewaardeerd te worden” zegt President Andrea Pieroni. “Voor velen is het hier liefde op het eerste gezicht. Deze streek laat je nooit meer los. Ik hoop dat we ergens in Europa of elders op de wereld onze echte fans kunnen vinden, de echte liefhebbers van de heuvels en van ons land. Een land waar hartelijke mensen wonen, een bevolking waar iedereen zich tussen thuis voelt”.
En dat is wat ze met ons gedaan hebben. We hebben veel geleerd vandaag. We hebben geluisterd naar Mauro en Andrea die in detail uitlegden over hoe ze hun beroep uitoefenen.
We hadden ook een extra mooi einde, vol met de spontaniteit en de echtheid van deze plaats en haar inwoners. Nadat we terug kwamen in Montefoscoli, en een wandeling hadden gemaakt langs een prachtige hal met fresco’s die naar het terras van de villa leidt, werden we geconfronteerd met een uniek panorama: een uitzicht over het landschap en de daken van het dorp. En plotseling nog een ander fantastisch uitzicht stond voor onze neus: een adembenemend uitzicht op een tafel met een typische Toscaanse lunch, compleet met al haar gangen.
Maar dit is een ander verhaal. Neem eventjes een kijkje op de video en geniet ervan.